ویژگی های گنادی در ماهی صبور (tenualosa ilisha)طی رسیدگی جنسی

ماهی صبور (tenualosa ilisha) تنها گونه آنادروموس در بین ماهیان جنوب ایران است ، که برای تخم ریزی از خلیج فارس به رودخانه های مجاور آن مهاجرت می کند. در این پژوهش سعی شده است تا حوادث مورفولوژیکی و تغییرات بافتی و سلولی ظاهر شده در اووسیت و اسپرماتوسیت ماهی صبور در دو محیط مختلف زندگی جانور (آب شور و آب شیرین یعنی رودخانه های استان خوزستان) طی چرخه تولیدمثلی آن بررسی شود. بدین منظور نمونه برداری از رودخانه بهمنشیر (آب شیرین) و خورموسی (آب شور) انجام و پس از اندازه گیری و ثبت طول و وزن ماهی، بافت تخمدان و بیضه درمحلول بوئن تثبیت گردیدند ومقاطع پارافینه به ضخامت 5 میکرون از آن ها تهیه وپس از رنگ آمیزی به روش هماتوکسیلین و ائوزین به وسیله میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفتند. با توجه به نتایج بدست آمده ، شش مرحله جنسی شامل: کروماتین نوکلئولوس، پری نوکلئولوس، کورتیکال آلوئولوس، مرحله اول زرده سازی، مرحله ثانویه زرده سازی و مرحله ثالثیه زرده سازی در ماهیان ماده مورد آزمایش مشاهده گردید. در انتهای مرحله زرده سازی سه لایه سلولی تکا، گرانولوزا و زونارادیاتا قابل مشاهده بودد و بیشترین قطر تخمک در این مرحله اندازه گیری شد. در مجموع تخمدان ماهی صبور از نوع همزمان (syncronous) می باشد. در بررسی بیضه ماهیان نر 5 مرحله جنسی شامل: اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت اولیه، اسپرماتوسیت ثانویه، اسپرماتید و اسپرماتوزوآ مشاهده شد.